o

QjgL

nare dook Dept.

^ *:feQ/4*oS\ i a-a. &

$mn Bevilaqua : 1492-1500, etc.

AMASAEUS (Gregorius). Panegyricus in laudem cardinalis Grimani.

Roma n Letter, 24 leaves, 2 3 Unes to a page. Fine woodcut initiai , white on blac\ ground, at commencement of the text.

24 leaves, 410. Levant morocco.

[Venice, Simon Bevilaqua(P) after 19 June, 1498.]

apparently the only edition. This Panegync is probably the earliest prmted account 01 the famous Cardinal Grimani (died 1523), who was the original possessor of the celebrated illuminated manuscript, known as the Grimani Breviary, which is now preserved m the Library of San Marco at "V enice.

With author’s colophon at end, Utini, MCOOCLXXXXVIII. XIII Kal. JULIAS. Hora. XX,” and a page of errata, A fine, large copy (197 x 149 mm.).

IfHain 894. G.W. 1595 (recording only six copies). Not in the British Museum.

'

viwwv;

*• 11 T-' t:. 4

* ••• 1.

7

* \

PANEGYRICVS IN LAV DEM CARDINALIS GR.1MANL

\

*

x ,

.

.«• 1

i.5;c-U H. 6(»U W.

fc W. XOt

Iu

\

\

FAC VNDISSIMI ORATORIS GRE

gorii Amafei Vtinenfis Antiquis Progeni/ toribus Bononia oriundi Panegyricus Pro Vtinenfibus didlus Sacrati ffimo Cardinali Dominico Grimano Patriarcha Aquileie fi Religiofiflimo.

AVSTO Vfqj adeo fe iicirp fidere Amplitudi/ nis tux fundamenta ia/ fta funt Optime Patru Princeps ac Sacrofan" dx Romanx Ecdefia: Auguftiffime Cardina/ Iis: ut non modo geminum Praefulgentis tax dignitatis culmen extollere: bifidumq? myflicx mitra; apicem : Purpureumq; Gale rumfufferre queant: Verum etiam Sum/ tuum ac fupremum illud Humanarum re/ rum faftigium iure optimo meritoqj depo/ fcantt ut quum triplex Sacratiffimo capiti tuo acceflerit Diadcmatomnes impleas nu/ merosjnequid tibi ad folidam perfeclamq?

1

Beatitudinem defit.Q^uod fi Paracleto a(V pfrante fuccelterif ut eundis Pontifex maxi mus modererisiperbeata ode foret R.elp. chriftianatquoducc non corporum lioflm - bus folum deuidisiled profligato potius hu mana: natura; calumniofo infidiatore affi' xifqj trophteis omnibus humanis diuinifqj uirtutibus redimita perpetuo triumpharet» Sed cur non eueniet/quom periniquum fit eum imperio aliorum fubefleiqui fapientie probitate & meritis cuilibet antecellat* Pu/ tandum eft enim Ariftotelis teftimonio ta; lem uirum tanq Deum in hominibus effer . reflat ergo(ut uidetur)naturam huius talem eflejut omnes fponte fua illi parere debeatt fitqj rex perpetuus i toto orbe.Q^uod pro< culdubiotquom tu ipfe huiufmodi fis de te fore minime dubitamus * Prafertim uero quom diuina prtefagia no mereantur falli: nec qua: cado dclapfa oracula per quietem folutioribus mortalium mentibus uera dc' nunciantinec qua; per liquidum aera candi diora circumuolat auguria» His adde qplu

\

rimorum conlpirationes atqt confenfus: pratcipueqj totius populi uaticinia.Mihi ere dite non hxc fine numine diuum eueniuntt uox etenim populi nonne uox dei dicitur.'1 Q_uid q dum hxc meditondumcp aliorfu tnea fertur intentio;in htrcipfanefcio quo afflatu pene inuitus erumpo.^Et ut mihi ue/ rum fateri liceattdum huic orationi prope/ fus incumbo aperienti Aurelii Theodofii librum illud prorfus occurrittecce pontifex ttusjarr/pui omen cofeftim deum optimu maximu diuolq omnes ut faxint precatus» Etprofedfo no tantum tibi inumerifep uin tutibus tuis in omnes homines in omnes gentes ac principes fummum debetur impe riumiquantum iampridem labanti ac pene naufraganti Petri nauicula; exoptatus gu/ bernator aduenies : quom inter mortales unus fimillimus deo fi stcuius terrenaru re/ tum prarcipuus fubeas uices.Neqj rameha:c tuorum meritorum praemia:pofcis:inchoan tis enim uirtutis frudus eft gloria? purgati uero iam defxcatiqj animi Si ab omni mu

i

i

di huius afpergine preflfe pureqj deterfi (ut Plotini uerbis utar)uiuenti propria confcie tia:defun£to jEtcrna fe!icitas.Sed ipfa quid te deceat euangelica ueritas praecipit: dum Apoftolos fuos fal terrx euanefcere prohi' bet:dum eofdem lucem mundi huius cora hominibus in edito lucere contendit.Et qcj bene uiuere q bene docere fit prius: qui ta/ men fecerit & docuerit hic magnus uocabi tur in regno cadorum. Q_uomqj nefas fit infipientes diuino gregi prsefle pallores: ne fi cxcus a caco ducatur ambo in foueam cadant.Perfe&usautem paltor is folus erit: quiperfimilismagillrofuop hoftiu ipfum in ouileadmilfusoues fuas impendio curat atq; tuetur; & cognolcit eas: & fuae eu cogno fcunt,Q__uod fi mortalium cuipiam hac te pellate diuina prouidentia conceflum e:uel foli tibi contigifle quis eat inficias^Quom unus fis:qui uelut irradians fol quafi ex alta fpecula diuino lumine circumfufus allucina bundas chriflianorum mentes illuilres: ac in harc penitus lutulenta demerfas dudlu au

fpicii fqj tuis in fublime crigas:quorfum etia fuapte natura hominum ftatuta dirigitur, Q_uid enim efhquod in omnium principii pricipe aut requiri aut uotis defiderari que attquin id totum I te ipfum larga manu aut deus aut fortuna corukn'c.J Et ne rebus tuis luculentiflimo Panegyrico addere honore uidear; faltem capita quxdam qua potero breuitate perftringarmfimul ut patefaciam quanto gaudio nationes Patriarchali addi/ £tx curattquato patriam omnest quoru Vei nenfes prscipuitquataue latticia ob profpex ros fuccelfus tuos geftiant: qqj de te ardua uaticinentur. Equidem fic exiftimo in eo uirotqui unus poft deum maximam in cun/ dos homines habeat poteftatemieaqj opti me uti uelit:hsc omnia inefle oportere: hu manarum diuinarumqj rerum (cientiam eu ftudiokbeneuiuendiconiun<Sam:auctorita/ temjfelic/tatem.Q^uis igitur te uno fapien/ tior aut efl- aut fuit unqiQui quom om ni/ um difciplinarum cognitionem adeptus fis omniumq} uirtutum habitum confecutus:

te ipfuni cognofcens no folum tibi te natu inrdligas: uerum ortus tui partem cogna/ tos arcu nmicosrpartcm patriam atqj uniuer fam chrifti dei noftri ecclefiam uendieare p fpicias. Vt quum totius orbis terrarum ipfo rumq? mortalium omnium diuino numine concedente uicarius dux ac moderator ad/

ii

ucneris: tantopere egregii palloris impleas muniarut & lapias fubleues ouess& per de/ uia errantes in faluberrima reducas uireta: Sofpites uero contineasjac demum omnes peruigili pene cuftodiadiuino gregi confer ues.Ita ut multiplicium tuarum uirtutum in tegritate ceteris perpetuo fis exemplo; qua: te poftremo omni penitus terrenarum repe labe purgatum diuorum immortalitate do-- nantes ipfius cadi in faftigia ducant» Neqj enim uerendu eftuiri clarilfimi ut ego qca affentando dicere uidear: quomnon is fim qui fponte ac nullo propofito emolumen/ to faediflimum. adulationis crimen incurra prtefertim uero apud eosjqui nec fallere uo/ Iuntjnec fciunt falli; Illud potius ambigen/

dume temerario atifu eloquetiflimi cuiufg oratoris munus aflumpfifle uidearjquod ne quidem acceptaflem Iubensifi aut clariffi morum concitiium meorum mandata im/ pune fubtcr fugere licui fTetiaut quiccj de ue/ ftra in omnes facilitate aut clamictia timui/ fem, V erum quis eft qui nefciat Patres opti miacNobiliflimi ciues quibus aufpiciis fa/ pientiflimus Cardinalis Grimanus ac Patri archa nofrer iam inde a teneris annis uolu/ ptate reieda Alma; uirtutis iter lgredus fit i* quaqj beatam fibi in ea continuo fedem pa raritfQ uum em'3 primum fingulati ac fere diuino pra:ftans ingenio in bonarum artiu finum fe contulifletj deinde ardore quoda amoris in ipfa (ludia traheretur* nullam to/ tius philofophis partem reliquit intadam * quin eam ueluti corporalibus oculis intelie/ dus fui lumine comprehenderet, Ex quo in arftimabili gaudio tanq ambrofia ac neda/ reo poculo modo eiufdem fapientis precor dia faturantur Q_uis enim eum non uere

beatum putetfqui tot tantarumq? difciplina rutu cognitione fruatutfqui ex ipfarum fon tibus omnem bene bcafcaj uiuendi norma fibi aliifqj prasfcribatf qui i eundis rebus ue tum falfumqjdiiudicetfqui aliquado qua- fi terreno folutus corpore perfpicaci cotem/ piatione abiirahatur:’ nonne hunc iter mor tales uitam caelefl ium uiuere crededum efl.'1

Q_uem uero primum dulces ante omnia mufr: Q^uarum facra ferat in genti percul Tus amore: Accipiantscadiqj uias ac (yde< ra moftrent: Defedtus folis uariosdun^qj labores. Vnde hominum genus: & pecu/ des: unde imber: & ignes: Ardurum:pluui afqj hyadastgeminofq; triones» Vnde tre mor terris : qua ui maria alta tumefeant Obiicibus ruptis: rurfufq; in fe ipfa relidat.

Q^uid tantum oceano properent fe tinge re foles Hiberni : uel qua: tardis mora no ftibus obftet » Felix qui potuit rerum co/ gnofeere caufas: Arqj metus omnis: & in/ eludabile fatum Subiecit pedibus ; ftrepi tumqj acherontis auari. Vt ait Poeta.

Q u:e omnia quantopere in hoc homine fitafintconliderate»Quotus enim quifqj e qui hoc uno acutius peruideat quid rerum natura poftulet;’ qui corporis ac animi fui uim(ut ab Apolline pythio refpofum ferut) melius noritfquiue magis eam uitam profe quatur: qua: rerum beatitudine perfruatun* Q uom enim Ariftotelis fententia horni/ nem ipfutn quafi quendam mortalem deu ad duas res eue natum cognofcerettad intel ligendum fcilicet &agendum;no ueluti pe/* cora { qua:(ut fcite Saluftius fcribitj natura prona ac Veneri obedientia finxit: Appeti tui rationem fubiecitjfed eam tan q in emi/ nentiflima mentis arce collocatam quibuf/ cunqj perturbationibus praeflfe uoluit.Vt iam florentiflima *tate Ilii ueriratis lumen appareatmeueipfamCutuoluit Plato)fcne/ <5turem expedetiuteitunc demum fapere: ac uera opinari contingat. Q uis enim ne/* Icit quanto acumine naturalium rerum cau fas difcutiat.J quum aut earum principia aut confequentiafiC connexa principiis rima/

turiquajq’ ex his fiue fimplicia liuecompoG ta oriuntutfQ uum mundi huius corporei ac mobilis naturam inquirit} St de his: qua: in eo funt:qua;ue ad ipfum fpedantjfuis ra/ tionibus diiferitfHinc illi liber per cadum curfusjubi perennes eius motus conuerfio/ nefqjscumqt eo innumerabilia fidera inhx rentia conrpiciat.Septem deinde alia per/ petuo cum fuis orbibus circumferri miretur? quorum prrecipue fol ac luna diei nodifcp principes uiciflitudines temporum uarient: quibus inferiora generantur: & uiuunt: St corrumpuntur: nec minus eunda elementa pererratjquarqj in his funt:atqj ex ipfis fiut perferutaturtuentorum flatus;nimbos: atqj tonitruatOmnia germinantia} omnia me tallas omnes Iapides preciofiores: nec non omnia quicuncp deus protulit animalia: ipfum qj poftremo horum dominuj huma/ hum genusjcumqj his fuam cuiufqj proprie tatem ateg naturam perpendit.'’ fic ut nulla pars caelo mari terra indifcufla remaneat. Deinde uero hinc fe paulo altius erigens tri

plicetn humanarum animarum uim aera-' tionem imortalitat/s comprehendit, Rjnv fufq; fola cogitatione ac inteiligentia cone tuetur eunda fuperna: diuinitatis opera: 6C guicquid fublimari globo beatiore animo atep puriore fubftantia ualet: ueluti prima: caufie incdmutabiiia & impaflibilia (imula cra.Etmoxcum humanis cupiditatibus li/ ber fe procul a terra elleuauittac diuini Iu/ minis (plendoreilluftraturideu ipfum tri/ num 6C unum(ut homini fas eftj qua fi per fpeculuj &in aenigmate profpedat, Vnde in Angelorum choros ac beato^j (pirituum ordines intelledus refleditur.Inde multifi/ das daemonum fpecies ac qualitates digno (citsatq; in ipfa tartara uera imaginatione percurrit: ac demum Magnorum Patriar/ charum uelamina ac Prophetarum relpon fa recludittEuangelica dida perfentit: Apo ftolorum uero ac Sandorum Patrum difei plinis imbuitur.Sed haeciam altiora funttq qua: orationis mea: tenuitate prxfulgeant: atqj illi fcitu q mihi relatu faciliora: quom

A

iipfo molimine rerum me qaafT fetmo de fecerit. Q_uare iam ad humiliora conuer/ tar:quat multum quidem fpeculatiois: plus tamen utilitatis afferant.In quibus quantu uir fumus poflit polleatq; breuiter confides remus.Equidem quom afliduo ftudio atcp induftria Septem liberalium artium quam libet fibi tanq propriam ac peculiarem uen dicaritthoc feptenario munere corpus ani-' mumqj perfecit: ut quemadmodum fepte/ narii numen uirtutibus ac plenitudine ma/ gnum hunc paruumcp mundum hominem eorumqj animas utriufqj amborumq? par/ tes ac qualitates prouidetia ipla incompra: henfibili pene ratioe crearit atqj gubernet: ficut Pythagorici primum dein Platonici ueris racioti nationibus atteftantur.lta & ip fe hac ueluti feptemplici harmonia fepteq? uagisrutilantibufcp iideribus fe totum om ni ex parte bearet. incorrupta; uidelicet Pal ladis munere: cuius nomine inoleuit ut apd ueteres feprenarius numerus uocitetunideo quia ex folius monadis fcctu multiplica/

tioe procefliteficut Mineruam ex folo louis cerebro natam feruntdgitur per hos ueluti feptem flexuofos tramites Themidis oraca lum fecutusjac Alcidem louis filium imita/ tusjinfotnni dracone fopitotac celfis monti bus fuperatis: in amceniffimum Hefperidu uiridarium tranfeedittaurea mala dcccrpfit; indecp Abftulit arboribus precium memor riqj laborem. Primo nanqj ipfam reiftelo/ quendi fcnbendicp facultatem origine ing & fundamentum aliarum difciplinarum ex a&ifiime adeptus eft: fine qua unicuiq’ ca/ uendum putauitjne dum ad fuperiores gra dus nimium properattin ipfo pene limine turpiter laberetur,Q_uom nullum fit Ictip/ torum genusjquod non leftione & enarra tione excutiat: emendatione iuditiocp per/ cenfeattquotn qui fermonis uirtutes igno/ rent q facillime decipianturmifi enim uer/ boruni (ignificata percipies: cognitio reru peribit.Praefertim uero quum illud Quin/ tiliani animaduertiffettlonge plus eam ha/ bere in receflutq fronte promittattqua: nili

aliarum artium fumdamenta fideliter iecc/ ritt qcquid fuperftruxcris corruet: neceffa' ria puerisiiucunda fenibus:dulcis fccretoru comes: & qua: uel fola omni ftudioru, gene re plus habet operis q oftentationis, Nam tenuis a fonte aflumptis Poetarum Hiftori corumqj uiribustpleno iam fatis alueo fluit: quom prxter rationem rede loquendi non parum alioquin copiofam prope omniutn maximarum artium fcientiam amplexa fit* Dehinc uero quom prae oculis quarumlibet magnarum rerum perfcrutationem pofuiP fettomnino eam fibi paradam putauit: qu* in reliquis ueraacfalla difcernens: inuenta probabilibus neceflariis ue argumentis diffi nit atcp diiudicattfuiq; ftudiofos no per pia na modo ac ingeniis peruia : ,fed etiam per labyrintheos Gytos atcp Mteandros tanq filo Ariadnes dirigitjatqs ad amufliim ad re da perducittfine qua unicuiqj perfacile deci pi ac turpiter errare contingit. Cuius uarias diuerfafqj fedionest fi cum ueterum monu

mentis abolerentur jac ex uiuetiutn memo/

« -

lia exciderent, Solus Cardinalis Grimanus omnes in priftinum robur proprium q; ui/ gorem excitaret.Nec minus uicinam huius atcg finirimam benedicendi fcientiam repa raretiqu® dux tanta affinitate ac fimilitudi ne coniungunturtut harc facundiat fux uireg ueluti manus palma diftendatjiila lyllogif/ tnoru neruos pugno coftringat. Q_uomcy inter Ce Ariltotelis affiertione penitus con/ uertantutjut utrnq; nullius fit determinat* fcientixjambabufqj quodamodo reliqua: difciplina: participennquid aliud dicedum eft q Rhetoricam efle quali propagine dia/ lecticx» Atqj hoc pado triuiu pegiumoxqj per quadriuium perrexiticuius progreflio/ nibus corporeis fenfibus abfolutus puriore intelligenti* lumine corufcaret . Dum aut immutabilis fubftantite abftrada cofingatt aut eadem materialibus rutfus immifceat» Quare prima fe ei uiiendam obtulit extera rum mater infinita numerorum propaga/ trix: qux diuitix ratiodnatiois exr mplar re bufq? ipfis ingenita cocord/ temperi® cun/

c

V

J

da coIKgautum {pcciilatiombusjtum nego ciis opportua* Cuius quidem dudu atq? pri tuordiis ulmaria attp perplexa Dimenhuas Perfpedfuas ac Regularis Geometrias theo/ remata claruerunt; & qcquid podere capa citate longitudine latitudine anitnoqi fini/ tur:cuius Ipeculationis iuiolabili documen/ to non tantum totius orbis terrarum fitum locorum formas atq; diftantias dimetiatur: quantum reliqua elementa ac cadum ipfum quasqjineisfunt eunda diftertmnet; cuius cognitionem quorn plurimum ad facultate dedaleis opificibus & architedis;ad famta* rem medicis; ad animam philofophis con/ ferre dignofcatieius tn experimeas oppido deledatur* Hinc illi triplex mufica circum prascordia ludittqu# omnia quas in eo quas ne extra ipfum funt fuaui temperet confona tia*Q^ua etenim lasritia Sacrum pedus fo/ uetutfDumautnouem tnundani corporis (pharas tanta harmonias obferuatione co/ ftare depnehendatjut fi uel minimum diflto net eunda penitus interirent*guod fieri ne/

/

quit omhinotquom ipfius mundi anima tu gabili concordia inter fe concinentibus co texta numeris omnibus uniuerlkatis mcm/ bris infula: quem ipfa a fumo deo accepit: ppetuum praeftet uigoremtut a nobihifjmo entium ad imum continuis fucceffionibus ratus ordo permaneat: fiatqj mutuis uincu' lis indiffoluta compago? & nuicj interrupta coflcxiottanq aurea Homeri cathena e cas lo in terram pendente colligatajnouem un diqj circum fonantibus mufis:quarum om> nium dux ac pater Apollo temperet fonos* Q_uum uero hsec omnia intuetur: indeqj mentis oculum in fe ipfum refledlit: quanto geftiat gaudio neceffe eft tquum fe uelut Mi crocofmon eademjqua mundus totus: con fonatia coftare intelligat.Q_uadoqdem in medio reru fitus puriflima (ux metis ratioe cu caslo atqj fideribus ieat focietate ? cumq; ipfis Intelligetiis imortalitate comuicetspar tibus aut corporis elemeto^i diuerfitatibus aiTimjlefonqj iferiora degeneras caducajss animatiu ueftiaf fragilitatetatq? hoc padio

X?

Z' ' '

ifeipm defcendens tam Jterioris cj cxtcrio/ ris hominis ilpiciat cofentanea harmonia* Q. uo fit ut quum csleftis confcius mufic* reminifcatur:demu!ceaturuniu(cuiufa5 ge/ lieris melodiascuius quidem fuauitatem no tam auribus q rationibus metiatur; Vetera heroum Poetarum ac Sophorum exemplo qui nullum abfqj huius dulcifono cultu pu/ tabat liberaliter eruditum,Et meritotquom nemo tam eferati ramue ftupidi pedoris fit qui non huius numeris capiaturjomnifcg G ne cantu fidibus aut organo humana uita atqj focietas i quauis fortuna fordefcatiqui-' etiam 8i casteroj u animalium corda perten/ tenhinc ille auium concentus in agris: Et la: tx pecudes 8 C ouantes gutture corui. Q_up bufquide gradibus in fublime ellatus totius mundans machina: fitu formaqj ueluti R.a dio circumfcribatsac csloji permeet orbes: quorum extimum admiretur undiqj innu** meris rotantibus ftellis tanq Argi oculis cir cumuolutione fua eunda defpicientetnjSi*-

)

fideram contempletur figurasmecnon ad/ uerfos errantiu planetapa curfus magnitudi nefq; perfentianhoij' quoq; omnium uim ac poteftatem in hac inferiora difcernat:ex quib9 haud dubie futura prauideat. His er go feptem ingenuis artibus fe ceu clariflfimis luminibus circumfepfitjqbus pr®uiis omne ftudiopj genus intrepidus p tractaret . Atqj ut eatquantu homini poffibile eft ? prorfus excoleretimultifcios latices Oratoru, imbi bitjqui in quas uelint figuras fe Protei mo/ re uertentes eloquenti® fu® munimine fifi animorum motus flectunt atq; refledlunt. Nec non & Entheos Poetas coplexus e lefti quodam inftindtu omnia percantan tesiqbus quidem Nafonis teftimonio deus mefi.;quoue agitante calefcuntsetenim fpi/ ritus ®thereis fedibus ifte uenit. Et quonia neceffaritl eft anima cofequi corpus: quom eius fitinftrumentu atqj uehiculum: medi/ eorum theorie® ac qu®ftionibus dare ope/ * ramn6alienuputauit:utpr®cipua fui cor/

poris cura non fine medicina cognofceret:

/

l

9

omnemq; eius bonam uafitudinem ad fola animi uirtutem referretsquo ei pracftaret de bitum minifteriutn.Q uom uero ut coi po ris medidna ita animi iit Philofophia per/ fedio: tantopere utriufcp muneribus corp9 animumq; perfecittut duce uirtute*ac comi/ te fortuna(ut in prouerbio eft)nihil illi de/ efletad bene beatccp uiuendum.Praferti^ omnem eius partem perdidiciti qua: uitam moribus infiruendotatcg a fenfibilium uo/ luptatu illecebris auocandotppofita reijifu giendare expetendaruqj regula ad fumu bo num reda pducitanaxie quu idonea fibiqj congruente natura fortita fuerit, O na me te quoueigenio pdiuisReligiofifiimus Pa/ triarcha nofter huius lapietis uinbus fe ipj pnoideft corpus animuqj tuetfnSecudo fa miliares cognatos atqj amicos fuo cxeplo ac ratione con feruat atqj gubernat.Poftre/ mo uero publicis & ecclcliarticis p fidet ne/ gociis imagna^ ueraruqi uirtutu examine cuda mimftras.Hicilli duilia refultat i urat hinc facri fub diuino eius(pedore canones

excitantur. Qjainimo ipfe tot tantaruqj re rum fcienria praeditus ipfas conderet leges fi penitus interiffcnt.0 uotn en i 5 nihil in humanis inuetiombus undequaqt pfcdnm fit( Naqt (ut altent Iuftinianusjln nullo peni tus peccare diuiniratis magis e q mortalita/ tisiquornq; huanae natura congruu fit: ut omne artinciu incrementu recipiarrut Mar cellus aittOeteru qui non fubtilirer fa&uni emendat laudabilior e eotqui primus inue mt: & aliquando neceffariueft leges antiqs iam fenio pgrauatas uigilantia alicuius i no uam pulchritudine & moderatu peruenire copendium(ut rettulit Imperator)Forte hic unus eritrqui parta fuprem* plenitudiepo teftatis:& fiqd fuerit erratu caftigett& nimi um jjfufa ac fupflua refecetj& hiatia fupple/ at: Si oblitterata iftauretiac etia nouis factio nibus defiderata pficiat: Q^uom diuini hu mani epiuris decreta locis atqj teporib? ua/ ricntur.Et probe id qdem: Nancp(ut Bo/ nifacius pracipitjPLatioi congruit:ut fucx cedat in oneret qui fubftituitur in honore*

7

I \

Pratfertitri uefo quom nullius gentis regni ac populi extent monumenta: qns ab Hi/ ftoria magiftra uita:ac ueritatis archetypo no excerpferit: quog: exeplis haud indigus errorum V lyxis omne negociu illuftret; ac dicenda faciedaqj pracipiat jpmittat: uetet & puniattpramiiis poenifcplppofiris,Q_uid enim mirumCQ^uom Solon Athenienfi/ bus Lycurgus Lacedemoniis luas leges tra/ diderintjfi ifte inuenta alio^ perficiattma/ ior Lycurgo atqj Solonet quoru$ inftitutis grarcia primo:mox ItaliatVnde omnis ter/ ra repleta eft.Q ui quom uel ob hoc unum meruerint dici fapientes: qd fi cundaru bo/ naru artiu orbem confecutus hoc nomine cenieat" -O uom uel folus fit:cui aureus Mi Jefiorum tripes ab Apolline Delphico in/ dubitato reiponfo addidus efiet. Admiran daforfitan ac pene i credibilia alicui ueftru Auditores Eximii de hoc homine dicere ui deort& qua; uix uni aut alteri per tot hade/ nus decurfa tepora corniger e:& his qdem paucistquos xquus amauit lupiter : aut ar/

/

cietis euexit ad xthcra uirtus.Sed neq* hac tepeftate abbreuiata efl: manus domini: 8C fpiritus ubi' uult fpirafccui ii libuerit cotinuo pluet mana: 8C proxime aurea fecula reditu ra magnoru Aftrologoru colenfus iadudu praedixit. An (olis uobis ignota funt mune ra diuinitus in eu coIIata/Non.n.fut pleri qj omnesfaciunt:qui in magnis fortunisnati fe fe inerti ocio &'libidinibus dedunttaut il liberalibus negociis implicatur: ac terrenis cupiditatibus corpus animuqj deuinciut:(e ipfos (ponte ab omni uirtuteabdicantes:ac iperiofis tyranis (eruientes)Naturje aut fot tunse bonis pleno copi* cornu fibiundi^ redundatibusabufusejue^ omnia ad ueras beatitudinis metam direxit: ad qua' (ibi de nuo comparandam nullis laboribus nullis uigiliis pepercit :(ed dies noftefqj ineam manibus pedibufqj impendit: adeo ut po/ ftremo folaintermifTio illi negociuj uide/ re^Ludus uero ac locus aflfiduu ftudiu ac iu gis exercitatio.Qjio fit ut nimio fuccendar rubore: dum me aliofcjj tenuioris coditiois uideo torpore atq? ignauia deperire: qui in

exigua forte noftra critrien reiicietcs culpa pteximus (cgniria:: illud aut qd finille iden tideiaditanteslHagd facile tmer'gut:quo^i uirtutib9 obdat Res angufta domus, Q^ui tnagis explorant aduerfa uirost perq; afpe/ raprimo nitit ad laude uirtusuerrita diuo* Q_uippenecira deu tantu nec tela nec ho' ftest Quantum folanoces animis illapla uoluptasf Vt diumitus cecinit Sylli;is,2ted j>fedo nil criminis remotioe iuuamur; qui «eluti pecora inglorii uiuimus : & iterimus debitas dcfidia nodra poenas luentes. Sed ad diucrticulu.Q_uom igitur fapietifiimos quofqj PlailofophoRe acTheologoru imita ti ac Praclariflimoj*: herou & Sanftoii» Pa tjtu uei^igia feq conftituifletsqua ilji uia ftbj in uera felicitatem iter extruxittaflidua uid« licet folerria cura & di!igentia;qbus anni te tibus breui tantu profecit} ut iiim eundis ui uen tibus prsdctjatqj iplatn prouocer antb gnitate.Nec miru quomodo ueteruomni um labores in hunc unu cofluxerint.Q ui / bus maxia habeda funt gratia: quom totu pene orbe terra^ peragrant fe fuaqj omni/

buslocis: omnibus gentibus exponetesjut te potibus Tuis pofteritatiqj folida cxquifiraqj doctrina cofuferentjlnexhauftifq} laborib9 uelut mania fediatoribus traderentjNo igit; huicnoftro reli&a alma rerum atq* uiroruj parente Italia fuerut tam uarite tamq; remo tx regionesobeundxtut diuerforu difcipli/ nam undequaqj coflatettmore Pythagora at® Democriti; qui quum omne dcxSrina ^Otaxqjt collegilfentiad-tegyptioru prophe 'tas tranlfretarut:a quibus perciperet diuino rum peritia;! nde ad magos Perfarum atqj ad Caldxos Babilonioru Aflyrioruq; fapie tes tranfieruntjut futura przuiderent : atqj omni Mathefi inftruerentf iquoK Democri tus Indor u Gymnofophiftis cogreflus ej SC in xthiopia abiitjPyrbagoras uerd deinde apud cretam una cui Epimenide defcendit inldsum antrut quom prius in igyptioruj Sacerdotia Adyta penetra flettlbiq; de aliis iti arcano edo<ftus di; Q_uoi> fccutus Piato loca uaria peragrauit ur diuinifus.omnis ge/ neris eruditione copigeret ; quam poftea -eundis legenda' prabcret.a quo inftructus

•;Diuus ArHloteles huafta menfura trafgre^ fius miro docedi ordine nihil reliqt intadu adeo ut omiiem fui ftudiofis fe alio confe rendi pripuerit occafione. Prsdpueaut no bis chriftianisig de plcnitudie dei oes acce pim9i& gratiap gr a.Q^uia lex p Mofen da ta eft. -gratia & ueriras p Iefum Chriftu fafta etut in euagelio Ioanis.Caelefti igitlngenio Ratione^ pncditusttata adhibita uigilatia: tantis ac talibuspraiceptorib9 ufustquid mi tu fi prudetiflimus Cardialis Grimanusac Patriarcha nofter omnem humanaijt diui/ narucjj-rerum peritiaadeptusesfQuom in/ xftimabili iuditio atcjj cotilio necg icognita cognitis habuerit,*neq$ nimia opa ipede/ rit reb%o neceflariis.-qtio qu*da*etia fapie/ ti utilius nefcieda putaritiatqj i rebus tantu cognitione dignis omne impendes opera Apes imitatus fit.Q u«p florida uagantes cura neq? eundos flores delibatinetp ex his qiios carpuntdn utilia auferuntjqbusmeli/ tos condiant fauostueru operi fuo tantum apta coquirunt.Pari modo & ipfe ex omni bus:quosadiittLatinis Gratcisac Barbaris

au (floribus ilbefus a fentibus rofas decerpetis clegantiflima quscg digeredo in una fum/ mi boni contulit confonantia : ut pote qui tnel & fel deguftarit anteq fandum dei te/ pium facris myfteriis initiatus ingrederet^ Q^uod & hebrsoru propheta^ principes Mofen Danieleqj faditaffe aiuttquu Aegy ptioru Chaldasorucp imbiberit fapiendam priufq ad fupercadeftiu conteplatione accef lerintjut Origene Chryfoftomu Hierony/ tnu Auguftinu ac plcrofqj alios prartereara Necuero h xc cuipia placendi ftudio dice re uidcamurtut qui blanditiam lenociniis abste Optie ac Prxftatifiime Pater hodie gratia ineamus. An ueroadeo mali fumus* ut temere mentiendo: no quae tibi infunt fed quae ineffe deceat obiedemus i ac con-/ ' trariu defideriis noftris exitu forti entes cun dis odiofi turpiter deprahedamur.'* Tibiqj prxcipuerq apto animo & ueritatejq frau/ de & obfequiis magis gaudesjquippe q tua/ nis ede q dici aut uideri bonus, An nos ciu es Vtinenfes adeo indigi fumus: ut pertrito ge nere aucupii fortuna liberi cle&ione ferui

tag gnatonid ex aSo^ tuta pendentesmen dicare cogamur/quin potius eximiis uirtuti bus tuis accenfi pro tepore hac inculta pro fudimus i qua haud quaq noftro indigent teftimonio,Teftiseft Impiola maris xegra Vrbs Venetiafjrchiiftiana: Religionis tuti! fimum propugnaculutVbiab ineunte reta/ te ingenue educatus eferuefcentis indoli? frudus fcecundifljmos edidifti.Teftis e Pa/ tauina Academia claritate tuaae difputatio/ num totiens illuftratatubi quum omne ex/ egeris adoleicetiat Hpremidodrinaac m'Oz ribus omniu nationum ingeniis praflitifti: quepraceptores unice amaret : que condi/ fcipuli ueluti fuu Geniu obleruarentique ois facultas ois ciuitas admirarefiquem perpe^ tuo fecu defiderarent.Teftes funt rurfus Ve netiauqaaetc ted eunte uberrimo refertu uia tico ia tinum fuum blandius excipere t ubi pafiimi tua^r fingulariu uirtutum odorame ta fragrajuntiubi in templis in,ppatuloin erricn celebritate tua aurea dida fadaq? cla ruere; V ndc equeftri dignitate infignnus I f enatoriu ordine admodum iuuenis alium

I

ptus esjmagna profero f tua Rep. daturus dbcutnetamifi te aliouocaflent fata‘»Q_ uid ;g> dum relaxandi animi gratia paucis* iftter iefliS annis Patauiu reilnlTest^adire* omnes uclia: ad oraculu concurrebat. Vidi ego rue uiderunt & plurimi interuentu tuo omniQ philo fophopi omniu medicosi omnium theologoru tumultuantia fedari certamina jquu difcuflis ueteru cuiufqt fe&at opinioni/ bus mellifluo ore iugiter uera dogmata ape rires:aut diffidia coponendo:aut errata ue/ riflimis rationibus reuincendo. Nec potuit mediuffidtus tua uirtus quiefeere aut iacere diutiusjquin ex inclyta V rbe tua Roma euo catus in Protonotariu primusmox in Cardi tialium Confiftorium afeituses. Vbi qiiOtn in cxcxlfo prxfulgeas } adeo fplendor tuus geribus illuceflit t ut qui eo ex remotiflitnis regionibus uelut in olympicu deicendunt certame uaria fpeculationfl fuiqi experime ta daturi te unum tanq altet ii Pythagoratn & colant & ohftupefcat.Hk te BeatiflimS Pater ex oibus collegiis delegit: que potifll

mu Patriarchica hac exornaret Tiara i ut in

*

. ^ r

\(p . X /

fedcm Marci EuatigeJiftas fucccffor effesjcu/ uls alumnus fuerast & fieres imitator. Ex quo nuper in Patriam redeunti Auguftinus Barbadicus Serenifiimus V enetoru Prin/ ceps cu toto fuo Illufhiflimo Senatu Buce tauro inue&us occurritjac ceu in mediis un dis Triuphante circuquaqj Innumeris coe/ untibus cymbulisjcolludentibufqj remiua/ gis polyfcarthmisjquicunqj eum die exhila cantes I fuos coplexus excxperut.Inter quos Antonius Grymanus Pater: nauali Prxfe/ dura Gallici belHinfignis ac Procuratorio diui Marci munere cofpicuus ^dibat: quat tuor prxdariflimis filiis colluftratusrte pra: cipuo uidelicet: Vincentiot Hieronymo & Petroiln quem fortuna Plurima ac maxia bona congeflitiut eum ex omni parte felice Quito Metello merito coparemus.Indcqj te per media tranfuedum urbem ad haben dos honores omnis stas omnis fexus effu/ fus fpedabatjtum e (peculis cultiflimre mu/ Iieres:tum cuiulcu ordinis turba terra mari/ que oblidente uias: undiqj pr* Ixticia Re/ boantibus tormentogi tonitcuisiac circum/

Tonantibus de Toleni more facro xre obeli/ fcisjcui aflifterent mu (i cop; cert3tnim:ac ge fticulantium oblectamenta blandirentf lu^ dionutlta cogratulatibus cundismt nil tibi praster fummu rerum fafttgium coprecare/ tur.Tum uero mihi apud Venetos Preciofa uirtusuifa efttcuius neqj honores necp prx/ mia detreftando corruperent.Tu tame mu di inftar teres atqj rotundus Immotus hxre basjneqj alienis momentis animo fludua/ bassquin tui ipfius iudex no ex exterorum uultu aut nutu pendebas. Q_uem non am bigui fafcesmoh mobile uulgus i Non le/ gestnon caftra tenenttqui pedore magno Spemqj metumcp domasuitio Tublimior omni: Exemptus' fatisjidignanteqj refcl/ lis Fortuna; dubio quem non in turbine rerum Depramdetfupremadicsjfed abi/ reparatu Ac plenuuita.Nos uilis turba caducis Deferuire bonissfemperq? optare parati Spargimur in cafus.Cadfa tu men tisab arce Defpicis errantes {humanae^ gaudia rides: Vt de te diuinatiit Papinius» Etiureid quidetquantienim hxc tibi xfti/

mandi funt ludicra uanitat&Q ni natura inftitutioe & afluetudine omnibus iam frx natis domitifqj cupiditatibus csleftiu uitaj ducis.Cui fi liceret ab omni mortaliu collu uione (emotus diurnarum folumodo rem cooteplatione & opere facrum pedtus foue resjQ^uom citra ea lub orbe lunat fint omr nia exigua caduca ac breui tepore permane (ia { in quibus nec debent.ncc pofFmt uir/ tutis pratmia collocari; quomea fupna (mtt neqj his leuibus ac fordidis rebus immerla. In quibus qui propria; rationis obii tuae de uio errore praecipites uera felicitate confti/ tuunttuiuentes mortuiqj fibi aliifqj infatcu/ di perpetuo difcrutiant'*Q uid eni horni-' ni prodefl fi totu mundum lucret; anima* uero detrimentum patiatur^Q uibus rebus percitus feorfum a populoru frequentia ma iori traquiliiate uixiiTestnifi tetuauiitusdo cuilfet nefas cfle tibi foli faperetac fandfce ru fti citatis more modo qj ifruduofius uiuere» Q_,»are quod mente concaeperas tecumca moliebarc in arduo politus cdidiflhatqj ne gociofas ocrofii uiitutibus coniunxiftitcum

V

fapientes iuftofcg urbiu conditores redores conferuatorefq} imitatus: quos aeco libera/ tos carcere inter fuperos Iris carminibusob merita reportauit Hefiodus: Indigetes di/ ui fato fumi iouis hi funtr Q_uonda hami nes: modo cu fuperis humana tuentes: Lar gi ac munifici ius regum nunc quoqjnadit Tum uero chrifti dei filii praeceptis obtem peranstq a patre in has tenebras fando fpi/ ritu cooperante defluxittUt qui uita & lux ue ra erat omne homine ueniente in huc, mu dumilluminaret:uerbo*f.&exeplo:neuc:q per eum fadus erat:mundu fineret interire. Neepimcritomanqf Platonis iudicio opor tet bonos ac fapientes utros R.eip» admini/ ftrationem capefcerejne ftultort» temeritate aur impro.bop.- flagitiis publice priuarirocp oia corruat.Q uaobre non magis tuafq hu munx cofules faluti iam tot tantaruqj reruj fcietia acqlita ad regime chriftiana: Reip.ac cerfitus te ,p tinus cotuiiflitut quu animu tu um prius lumine uerkaus ac uirtutu cando/ re exornaflesiac (acrai&myfteriQ litterarum corpus fpiriiuali fplendore expiaflesKQfiOli

Iimus deogercrts rep> huanapj cura : ut quu tepus aduenerit geminata: uirtutis fuffultus munere in fublime cxlu perfe&ior euolares.

An uero alius quifpiam magis optandus efh \ qui tantarum rerum fulcipiat gubernacula.'* nemo profedio j nemo . O uisenim nefcit quat opere deuichs ,pfligatifq; illecebris uo/ luptaium undiqj te uirtutu munere excolue risi Vlyxem uidelicet Orpheu q} smulatus.

Ille enim Siren u blandiufculas cantilenas i uidus elufitjhic uero Threicia frastus citha rafidibufqj canoris minime ut exteri illis adhxlitjuerulnfaxa perpetuo rigere fecit»

Ille Circes medicameta Mercurio euafit du ce tcuius comites brutoju effigie hominem exuilfentjhic no folu flumina detinuntmon tes comouitiuolucres fufpenditiferas mam fuefecitmeruj & tartara ipfa demulfit: unde illxfus ad fuperos remeauit.Q uid miru igi tur fi tu herculeo pedfore omni uinculo ter/ rena: fxcis exutusttibiqj ipfi diuinis rationi bus imperanstmortalium adminiftrationej fufcipiasiEt quis teufio prudentior eft.'* qui ad fimilitudine bifrontis Iani omnia circu/

relpiciast ‘ptacfetiHx «i

deasiquinofolua ima lis bona fece rn asm erum optima qu®cn tibi aiiifcjj cuftodieda proponastut pote qui bty tyruin melq; comederis; ut fcias reprobare malu & eligere bonu. Q^uo fit ut omnibus ®quus i'ua cuicp tribuas dignitate: bonos et enim tuiq; periimiles omni fiudio foues: omni deledatione amplexarisjmaloru mu feratus fragilitatetperpetua conflanticg tru tina eunda ppendensmulla ui nulla gratia nullo praemio a redo ab aequitate dimotus: ut q beneficetia ac liberalitate tua omnibus ftudeas j>deife. obefle nemini. Hinc horni numlocietate I uerist hinc patri® comoda potiflimaarbitraris:hic cognatis gratiolus exi ftisthinc omnia amicoijt comunia ducis: hinc mira pietate parentes colisihinc inaefti mabil: obferuantia Patre Beatiflimu uenera risthinc deniq; omni loco omni tepore de um trinu & unum adoras : cuius pr*c®ptis obediens nunqa ueritate difcedisji quo fo/ lo omne merito tuo^. fpem collocafti: cui arditiilirao dcfiderio charitatis te tuaqj oia A

(pedas; qui praterita

dedicaflnad que teporalibus fpretis delitiis .tacj in euidentiffima: (alutis portu confugi/ ifti. V bi fecurus a quocunqj tempeftuofo fx ui entis fortuna; fludu magno excselfocp aio eius derides ludibriatubi extra humanarum uicilTitudinu aleam pofitus: necp eius datu intumefcisjnecj ea reflate deprimefst quin femp eodem uulcueadecp conflantia infra/ dius nihil cenfeas practer-turpitudine ee ti/ mendunwac folahonefti pulchritudine ad mirerisjpro qua fortibus uiris omnes erum na: omnia fint lubeunda pericula. Neqj ta/ men ob hxc fronte obduda triftic^ fuperci ilio ffuerys icedisrneq; eop morej q curios fimulant: bacchanalia uiuunt: uita inftitu taqjalioi^ fugillas* Veru tanta manfuetudie ,tata tno^ fuauitateomnia peragis; ut abfq? ulla difficultate multitudinis animos allici/ as ad amoretunde magnopere uiget tui no minis gloriatqua; poftmodu apud Sumos Principes promptiffi mos tibi fauores ce n / ciliec.Necp immeritoiquom natura: tua: be inignita/e feeutus in eundis didis fadifq? ta animi q corporis decoru afep modeftia fer/

ues.Inde faciem tuam dulci nitore atqj hila ritate ferenastlnde fluit feftiui fermonis le¬ pos» Qua enim facilitate priuatos i tua ad mittis colloqui a^qua humanitate introdu ' dios copledterisfnemo sedepol ungabfle no latius difcedit. Nobis proculdubio fic pfuav demusjomniu ex te uno fumi pofle exepla uirtutu.ladlent igitur fuum Aegyptii Trime giftum: Admirentur H ierofolyma inSalo mone omniu fcientiaijt pfedionejnec mi/ nus Gratcia fepte fuos circuferat lapientest Romani Calones Ambos in calum laudis , bus efferan tmequaq tamen abfteinilfos de fideria n ofdra conuerrent.Sed quonia duo liate in fumtno principe requirenda pratdi/ ximus; Au&oritate uidelicet & felicitatem: utr.iqj ordine paucis abfolua.Nonigitur la tis e{} bonu fapienteqj efle aliogi modera-- toremjqui nifi regia quanda ac pene diuina induat maieftatetnullis legibus; nulla artet nullis terroribus multitudinis impetus con tinebittquin i cr coaxantes ranas uelut iers truncus i acebi Necefle eft ergo eum talem efletquem fponte aut amentjaat timeatjaut

(

*jefterentur,'<uf cettatim faueant:quem pra: omnibus nialmtsquem letiifiimutn arbitre tur.Q ua: omnia non tantum uirtute aut di fciplinatquantutn opinione eximii nomi/ nis comparantur, Q^uae igitur alterius hu/ ius ordinis fama iter ehriftianos clarior fuit

uncj.^cuius operatcuius falubriora confiliar’ in quem tot tanteqj publice priuatimcpco.' fpiraiiones^Equidem non illum modo do mcfti cx diuitii paternaqj dignitates ac no bilifiimorum affinium amicorumqj fauo/ res extollunt: Verum in fublitne eum euebit Potentiflima V enetorum Refp.Fortunatif .fimi Collegae ueluti alterum Hadrianum humani generis delitias contuentur ; San/ ;ftilfimus Papa tanq fuum Auguftum cotn' pleditur:Deniqj in eum cocurrit omnium bonorum confenfusiquo fit] ut iam nunc quibufcunqj populis fit uerendusatqj com , fpicuus.Maxime autem quom eius tantam uideant felicitatemjut nihil illi ulla ex parte , definqwod in confumatiflimo principe pof , fit etia uotis optari. Neq? enim iam- ampli/ usrepetasquae per feuobis magis q oratioe

mea innotueruttin qbus folis primaria: phf < lofophorum fedta: ueram Beatitudinejpo/ fueretTantumodo illud addam egregia: firt gularifqj formx uiro hxc omnia contigi fle: cuius pulchritudinis elegantiam: tum certa uiuendi tegula:tutn geftu cultucp decentio/ re exornauit:adeo ut nemo quantumuis p/ ditusilli hxc bonainuideat: uerum aptifli/ me collocata diiudicet. Q_ uom uere quide bonus fitiatq? ex omni parte quadrangulus: ut non modo eius uotis fe hominum ftudia accomodettuerum etiam fortunae flatus ob temperenf»Q_uare quom chriftiana: Reip» cura ita fitneceflariasut folertiflimo indige/ at paftorejita nauicula pifcatoris uacillet: ut culpa & focordia gubernatorum iam prope naufragium faciat, Quomq; hic unus ad hocipfiimdiuino quodam confilio natus efle uideaturjin quo fit omnium pene reruj peritiatomnium uirtutum habitus elucefcats penes quem fit tanta au&oriras tanta felici/ tastan dubitamus adhuc folum hunc eflet cui Aureu Petri Soliu debeatur .''quom lit folidiflima petrajfuper qua} lefu chrifti xdi

JA *

/

fketut eccMiatquod ut illi decetis ac con/ fentaneum fitttum humanae falutisjtum ip/ fius caufasdeo diuifep [mortalibus auctori/ bus certatim (ummi facerdotes comittant, O igitur fapiente fortunatu & uere beatum uirumteuius cu uirtute fortuna coiundta eft* O unicum chriftianopi perfugium: in quo refident iconcuffa fidei ppugnacula.’;0 ui/ gilantiflimu bonoijt cuftodem. O15 maloru? clartnentiifimum correftorem.Et 6 nos fub tua cura felices} cui (ut Homerus prxemuit) fceptra dedit uenerandaqt iura lupiter : ut qux refta forent ac iufta uideres. Tete onv nesob refta colent: tete inclyta demu Fa' ma uirum extremas terra: uulgabit in oras. Q^uanto igitur nationes omnes putas ella tas gaudiotad quas quidem diuerfas atq; 15 ginquas Aquileienfis infulx fe cura extedit fimulac accaeperunt nouitiu te fibi obtigi fic paftorem.^Mihi crede fi modo id moris cet quod fuit olimsex ApolIoniasBoemiatPa' noniajex Dalmatia atq; uniuerfa Illyride: ex magna parte Germania:: quin & ex om¬ ni praepotenti ac percelebri regione V eneta

publice priuatimqt uifendi Audio ac officii’ gratia ad te protinus cofluxifientttanta hac ledetn ucneratione profequuntur.Cui ho/ die poft Petri & Pauli Romana limina pi i mas partes aflignet? quandoquidem orien' tales ab immanibus Mahumethanis euerlx uideantur quodam modo capite diminuta;: hacfola fuperftite: qua: praecipuum fibipa/ triarchatas uendicet nomen. Ex qua etiam Gradenfis Dignitas pullulauittunde V ene ti fuum primatem traxeretficuti ex Aquileia Alati Leon;s infgnia : haud immemores originis fu®} qui quidem i propria uencrutt & fui eos merito recreper ut. Sed una meher cule Foriiulii Patria exuberanti I&ticia om/ nibus antcccllit.Q_u® te fuos fines lgredie teplacidu ftrauit maretcuius amnes leni fiu uio profiliereeeui protinus faecundiiTitni ar riferunt colles; montefq; aerii exultarunr: quae tibi obuios per amoena locoru cuiufcu ordinis effudit uiros. !ntcr quos Vtinenfcs Nobiliifimi publico decreto frequeiiflima & equitum & peditum catcrua occurrerunt M.ignificentiifimo Ioane Muirocen o i'r

tecerrimo P ratfidfc praecutite» Indeqj (uam introeuntem Metropolim circumtuu om/ nes fupplicantium ritu folenni Pompa ac facris hymnis de more feftum celebrantes diem inudem maximam introduxerunt^ Vbi confeftim iuftitix tux cathedram ere/ xiili. Vnde nullis unq precibus nullis con/ ditioibus dimoucastquom rationi quadret ut ibi eam perpetuo permanere SC uelle 8C optare debeas. Licet enim fibi guifgj place/ at non tamen radios folis negabit. An ue/ ro cuiq ignotum eft hanc (olam Vrbem inter patrimas caput altius extuli fltfqus 82 aeris temperie* 82 fitus amoenitate: 8i loco/ rum opportuitatejad fe incolendam horni num concurfus allexit . Vt iam tantopere coaluerittq? per fe plus fola uigeat:q reliqua omnia municipia po(fint:quippe qux mi' nime ope aliorum xdigeatiuerum tanq cor in medio fita circumiacentia membra fua uberrate u i u if i c e t : E m i nc nt i ili m a arce cun da profpeftans.In hac igitur rerum copia acuirorumlucemein oppidulis tua uirtus Iaterct;merito refidendum duxiftis quo in

V

loco tibi tuifq? familiaribus ac pcmecefla/ riis prsfto fine omniajubi plurimos erudi/ tos tui ftudiofos habeas. Nam ut Philofo> phos Theologos Poetas Oratorefqj prate reamjquorum colloquiis ac congretfioni/ bus delciSabcre, (3 uibus Iurifconfultorum Luminibus Tribunal tuum illuftrabitur/ quom eorum excellentiflimum collegium publicis Gytnnafiis numero non eruditio/’ ne cedat: quibus ducibus ne in tenebris qui dem errare contineat. Hinc ad exteros in/ fradfce equitatis tus opinio permeabit: hinc terras tute mitrae obnoxias Aftrasa re/

t

uifet. Erquifnam adeo temerarius fit: qui aliorfum mentem tuam diuerterc audeat/ maxime quom hoc noftru emporiu Aqui leicnfis obtineat locu:quoauri iam inde a tritauis ciuitatem comunicauittut quicunqj unius pari ratione alterius nobilitate & pri uilegiis perfruatur.Hiec igitur fedes tua db Haec illius uices fubibirjutquod ultra horni/ num memoriam /ugiter praiftiritjnunc quo qsfponte cuftodiat: & obferuet. Salue igi/ tur maxime atqj optime Patria: paters no/

\

tume ing Vtinenfium Saluetquorum tnaH datis obtemperans hasc omnia protulit Q_uom ipfialioquin longe maiora expe^ darentttu*qj magis Amplitudini congru/ entia.

: : DIXI : t

k

X

VTINI.

MCCCCLXXXXVl»

X1II.KAL.IVL1 AS HORA,

XX,

Frrata calchographorutqux alicuius tn orne ti uidebantur : recognita & caftigata ledor hic annotauimus; extera per te corriges.

Folio v.ubi e Veneri legendum eft uentri. Fo.vi.Libe^ leg.liberjfed hoc folu in qbuf dam foliisu aliis uero ipreffores emedarut. Fo.viii.Teperix cu diphthongo pro te tu/ perie fine diphthongo.

Foiviiii.hcoru 1 egend u Herou: fed hoc fo luiqbufda foliisti aliis uero apref.emeda, Fo.xi.Lacedemoniis fine diphthongo pro Iacedxmoniis cum diphthongo,

Fo.xii. quomodo leg, quom» Fo,xiii.caldxos(tne.h. eg.chaldxos cu.h,. Fo, xv, Collegiis leg,co! legis.

'r- : ' * '■') 7. . .

: ■' ;>co , ; ' : ' 't

■* -

>

^ - i **, ( "*'{'■ "l'

.• i

0'i

.!

5 *

* *

r t

v ; 5: r ; S

.

>*• -

•, : ; ■, •: 1

V

i

i -

>: <V <> . *OrfO f , > i.

' <5 '

, . : ■: . a :

.

*

I

V

/

s

V

Gf

V

I

/

Grimani, Antonio. - Doge of Venice. Bom in 1436, he first led a soaman’s life;

then, in political life, he was the standard-bearer of the alliances with the emperor

(embassies of 1490 and of 1495) and with France, even though in 1495, as a civic duty,

he fought against Charles VIII: three years later he was one of the most ardent support- .

ers of the French league calliance3. And perhaps this position was the reason for the

misfortune which a year later overcame him through the defeat that the Turks inflicted

<3)n him in the encounter of Z onchio(1499) . The severe condemnation that struck him, with

the loss of ali his offices (he was already General of the Sea £Admiral£3 and Procurator

private

of St. Mark) wor9 also dictated by profound political and (fami ly resentments . Scornful,

he rebelled against n gn in it" this injustice and preferred exile in Rome with his i i*m

Domenico,

son^ a Cardinal, while waiting for his reestablishment . The ill-omened days of 1509 opened the doors of his fatherland for him again, with the restoration of his lost honors. Raised to the rank of Duke (1521-May 7,1523), he at first formed an alliance with Francis I and, after the battle of Bi cocca, with Charles V; but in general he showed irresoluteness in political action, which was not always useful for the fortunes of Venice. He died in 1523.

* In the expression ”General da Mar’r it is just possible that Mar may be a proper name, but it is not probable.

Grimani, Domenico. - Cardinal, diplomat, humanist, bom at Venice about 1461, died at Rome on August 27, 1523. He was Patriarch of Aquileia from 1497 to 1522.

k

A friend of Julius II, magnificent Maecenas, he was protector of the arts and collected a rich library, which he left to the church of St .Antonio di Castello (Canons of SS . SalA/atore) and which was destroyed by fire. His fame is attached especially to the precious Breviario which bears his name and which he left, at

his death, to the Republic of Venice. (See Breviario, VII, p.838)

« *

.

.

Ve* , * c.%r!r,

> t

*